Ο Ντόναλντ Τραμπ, με την ειρηνευτική πρόταση που προωθεί η κυβέρνησή του, επιδιώκει να αλλάξει το καθεστώς της Κριμαίας και να «παγώσει τις εδαφικές γραμμές του μετώπου» στην Ουκρανία.
Οι λεπτομέρειες του σχεδίου Τραμπ παραμένουν ασαφείς, ωστόσο οι δηλώσεις του αντιπροέδρου Τζέι ντι Βανς περί παγώματος των εδαφικών γραμμών υπογραμμίζουν το ενδεχόμενο αλλαγής της εδαφικής επικράτειας της Ουκρανίας.
Ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, έχει δηλώσει ότι το σύνταγμα της χώρας του είναι ξεκάθαρο: η Κριμαία, την οποία προσάρτησε παράνομα ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν το 2014, αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της Ουκρανίας. Ωστόσο, ο Τραμπ επέκρινε τον Ζελένσκι για τις δηλώσεις του, υποστηρίζοντας ότι με τη στάση του καθιστά δυσκολότερο τον τερματισμό του πολέμου, ο οποίος ξεκίνησε με τη ρωσική εισβολή στις 24 Φεβρουαρίου 2022.
Οι συνομιλίες για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία έχουν περιέλθει σε αδιέξοδο, καθώς ο Τραμπ εμφανίζεται ολοένα και πιο απογοητευμένος, επιρρίπτοντας ευθύνες στον Ζελένσκι για την αποτυχία αποδοχής του αμερικανικού ειρηνευτικού σχεδίου. Ωστόσο, η πρόταση να αναγνωριστεί η ρωσική κυριαρχία στην Κριμαία de jure, σε συνδυασμό με τις δηλώσεις του Βανς, εντείνουν τις ανησυχίες ότι οποιαδήποτε συμφωνία θα ευνοεί συντριπτικά τον Πούτιν και θα αφήνει την Ουκρανία ευάλωτη σε μελλοντική επίθεση.
Ποια είναι τα κύρια σημεία της πρότασης Τραμπ
Η κυβέρνηση Τραμπ έχει προειδοποιήσει ότι θα αποχωρήσει από τη διαδικασία, εάν η Μόσχα και το Κίεβο δεν καταλήξουν σύντομα σε συμφωνία. Μετά από εβδομάδες χωριστών διαπραγματεύσεων με τις δύο πλευρές, οι Ηνωμένες Πολιτείες πρότειναν μια συμφωνία, την οποία η Μόσχα φαίνεται να έχει αποδεχθεί, αλλά το Κίεβο έχει απορρίψει.
Η πρόταση περιλαμβάνει πολλαπλές πτυχές, μεταξύ των οποίων τη μη ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και τη χαλάρωση των κυρώσεων σε βάρος της Ρωσίας. Κομβικό σημείο είναι η πρόθεση των ΗΠΑ να αναγνωριστεί η Κριμαία ως ελεγχόμενη από τη Ρωσία.
Οι ουκρανικές περιοχές που έχει καταλάβει η Ρωσία
Ωστόσο, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία δεν πρόκειται να αναγνωρίσει νομικά την κατοχή της Κριμαίας.
Οι δηλώσεις του Τραμπ, σύμφωνα με τις οποίες δεν ζητείται από την Ουκρανία να αναγνωρίσει την Κριμαία ως ρωσική, υποδηλώνουν ότι οι ΗΠΑ είναι ανοιχτές σε μια ρύθμιση που δεν θα απαιτεί αλλαγή του ουκρανικού συντάγματος αν και η Ρωσία ενδέχεται να μην την αποδεχθεί.
Την ίδια ώρα, ο αντιπρόεδρος Βανς, ο οποίος έχει δηλώσει ότι και οι δύο πλευρές θα πρέπει να παραχωρήσουν μέρος των εδαφών που ελέγχουν προκειμένου να επιτευχθεί ειρήνη, ανέφερε ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες κατέθεσαν μια πολύ σαφή πρόταση στην οποία πρέπει να απαντήσουν. Υπονόησε μάλιστα ότι η συμφωνία θα περιλαμβάνει «πάγωμα» της σύγκρουσης κατά μήκος των υφιστάμενων γραμμών ελέγχου.
Ωστόσο, αυτό θα ήταν ένα βαρύτερο τίμημα για την Ουκρανία, καθώς το Κίεβο επιδιώκει να ανακτήσει όλα τα εδάφη στα ανατολικά και νότια της χώρας που κατέλαβε η Ρωσία από το 2014 και μετά, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας, αλλά και μετά την έναρξη της εισβολής το 2022.
Η Ρωσία ισχυρίζεται ότι έχει προσαρτήσει τέσσερις ακόμη ουκρανικές περιφέρειες, Ντονέτσκ, Λουχάνσκ, Χερσώνα και Ζαπορίζια, παρόλο που δεν τις ελέγχει πλήρως.
Ο Γιούρι Μπογιέτσκο, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της οργάνωσης Hope for Ukraine, η οποία προσφέρει βοήθεια σε ανθρώπους κοντά στη γραμμή του μετώπου, δήλωσε στο Newsweek ότι 1 εκατομμύριο Ουκρανοί ζουν σε περιοχές που προτείνεται να αποκτήσουν ντε φάκτο ρωσικό καθεστώς, γεγονός που θα αναγκάσει όσους δεν θέλουν να ζήσουν υπό ρωσική διοίκηση να φύγουν μόνοι τους.
Η Όλγα Όλικερ, διευθύντρια προγράμματος για την Ευρώπη και την Κεντρική Ασία στον οργανισμό International Crisis Group, δήλωσε επίσης ότι η συμφωνία που φαίνεται να έχουν διαμορφώσει η Ρωσία και οι ΗΠΑ, μια κατάπαυση του πυρός και όχι τελική ειρηνευτική συμφωνία, θα μπορούσε να εμποδίσει τη Ρωσία από το να προσπαθήσει να καταλάβει κι άλλο έδαφος. Το ίδιο είχε συμβεί και μετά το 2014, κατά τις παύσεις πριν από την εισβολή του 2022.
Ωστόσο, όπως σημείωσε η Όλγα Όλικερ, από τη φύση της μια κατάπαυση του πυρός σημαίνει ότι κάθε πλευρά θα διατηρεί τον έλεγχο των εδαφών που κατέχει τη στιγμή της εφαρμογής της, με πιθανές μελλοντικές ανταλλαγές για να εξασφαλιστεί η αμυντική σταθερότητα.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, δήλωσε την Τετάρτη ότι η βασική ρωσική προϋπόθεση για τον τερματισμό των εχθροπραξιών είναι η αποχώρηση της Ουκρανίας από όλα τα εδάφη που διεκδικεί η Ρωσία.
«Δεν είναι σαφές ότι η συμφωνία δεσμεύει κανέναν σε κάτι τέτοιο», σημείωσε η Όλικερ. «Και φυσικά, αν οι Ουκρανοί την απορρίψουν, δεν δεσμεύονται σε τίποτα απολύτως».
Τι λένε οι πρωταγωνιστές
Ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, Τζέι ντι Βανς, δήλωσε ότι «οι τρέχουσες γραμμές ή κάπου κοντά σε αυτές, είναι, τελικά, εκεί όπου θα χαραχθούν οι νέες γραμμές στη σύγκρουση».
Από την πλευρά του ο Γιούρι Μπογιέτσκο, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της οργάνωσης Hope for Ukraine προειδοποίησε ότι «οι Ουκρανοί που δεν θέλουν να ζήσουν υπό ρωσική κυριαρχία θα πρέπει να αυτο-εξοριστούν, αφήνοντας χώρο στους Ρώσους να καταλάβουν τα σπίτια και τις επιχειρήσεις τους.»
* Οι χάρτες είναι από το Institute for the Study of War
Τι προτείνει ο Τραμπ και τι αντιπροτείνουν ΕΕ και Ουκρανία
Επίσης, στη δημοσιότητα δόθηκαν και οι αντιπροτάσεις των Ουκρανών με τους Ευρωπαίους συμμάχους τους.
Η πρόταση περιγράφεται ως «η τελική από τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Αναλυτικά οι όροι:
– Μόνιμη κατάπαυση του πυρός
– Και οι δύο πλευρές να συμμετέχουν αμέσως σε διαπραγματεύσεις για την εφαρμογή της συμφωνίας
– Παροχή στην Ουκρανία ισχυρών εγγυήσεων ασφάλειας
– Οι εγγυήτριες χώρες θα είναι μια ad hoc ομάδα ευρωπαϊκών κρατών και πρόθυμων μη ευρωπαϊκών κρατών
– Η Ουκρανία δεν θα επιδιώξει να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ
– Η Ουκρανία μπορεί να επιδιώξει την ένταξή της στην ΕΕ
– Οι ΗΠΑ παρέχουν de jure αναγνώριση του ρωσικού ελέγχου της Κριμαίας
– Οι ΗΠΑ παρέχουν de facto αναγνώριση του ρωσικού ελέγχου του Λουχάνσκ
– Οι ΗΠΑ παρέχουν de facto αναγνώριση των ρωσικών ελεγχόμενων τμημάτων της Ζαπορίζια, του Ντονέτσκ και της Χερσώνα
– Η Ουκρανία ανακτά εδάφη στην περιφέρεια Χάρκοβο
– Η Ουκρανία ανακτά τον έλεγχο του πυρηνικού σταθμού Ζαπορίζια μέσω του ελέγχου και διαχείρισης του σταθμού από τις ΗΠΑ, με ηλεκτρική ενέργεια που διανέμεται και στις δύο πλευρές, καθώς και του φράγματος της Καχόβκα.
– Η Ουκρανία να απολαμβάνει την ανεμπόδιστη διέλευση στον ποταμό Ντίπρο και τον έλεγχο της χερσονήσου Κινμπουρν.
– Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ουκρανία θα εφαρμόσουν συμφωνία οικονομικής συνεργασίας/ορυκτών
– Η Ουκρανία θα ανακατασκευαστεί πλήρως και να αποζημιωθεί οικονομικά
– Οι κυρώσεις στη Ρωσία που προκύπτουν από αυτή τη σύγκρουση από το 2014 θα καταργηθούν
– Οικονομική συνεργασία ΗΠΑ-Ρωσίας στον ενεργειακό και άλλους βιομηχανικούς τομείς.
Οι αντιπροτάσεις που υποβλήθηκαν από Ουκρανούς και Ευρωπαίους
Το Reuters δημοσίευσε επίσης λεπτομέρειες από ένα ακόμα έγγραφο που έχει στη διάθεσή του και περιέχει τις αντιπροτάσεις για συμφωνία που υπέβαλαν Ουκρανοί και Ευρωπαίοι αξιωματούχοι.
Αναλυτικά οι αντιπροτάσεις:
– Δέσμευση για πλήρη και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός στον ουρανό, στη στεριά και στη θάλασσα
– Και οι δύο πλευρές να ξεκινήσουν αμέσως διαπραγματεύσεις για την τεχνική εφαρμογή της συμφωνίας με τη συμμετοχή των ΗΠΑ και των ευρωπαϊκών χωρών. Αυτό γίνεται παράλληλα με την προετοιμασία της ατζέντας και των λεπτομερειών για μια πλήρη ειρηνευτική συμφωνία
– Παρακολούθηση της κατάπαυσης του πυρός, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και την υποστήριξη τρίτων χωρών.
– Η Ρωσία πρέπει να επιστρέψει άνευ όρων όλα τα απελαθέντα και παρανόμως εκτοπισμένα παιδιά της Ουκρανίας
– Ανταλλαγή όλων των αιχμαλώτων πολέμου
– Η Ρωσία πρέπει να απελευθερώσει όλους τους αμάχους κρατούμενους
– Η Ουκρανία λαμβάνει ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας, μεταξύ άλλων από τις ΗΠΑ (συμφωνία όπως το άρθρο 5), ενώ δεν υπάρχει συναίνεση μεταξύ των Συμμάχων για την ένταξη στο ΝΑΤΟ
– Κανένας περιορισμός στις ουκρανικές αμυντικές δυνάμεις
– Οι εγγυήτριες χώρες θα είναι μια ad hoc ομάδα ευρωπαϊκών χωρών και πρόθυμων μη ευρωπαϊκών χωρών. Κανένας περιορισμός στην παρουσία, τα όπλα και τις επιχειρήσεις φιλικών ξένων δυνάμεων στο έδαφος της Ουκρανίας
– Η Ουκρανία θα επιδιώξει την ένταξη στην ΕΕ
– Τα εδαφικά ζητήματα θα συζητηθούν και θα επιλυθούν μετά από πλήρη και άνευ όρων κατάπαυση του πυρός
– Οι εδαφικές διαπραγματεύσεις ξεκινούν από τη βάση της γραμμής ελέγχου
– Η Ουκρανία ανακτά τον έλεγχο του πυρηνικού σταθμού Ζαπορίζια με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, καθώς και του φράγματος της Καχόβκα.
– Η Ουκρανία θα απολαμβάνει ανεμπόδιστα περάσματα στον ποταμό Ντίνπρο και τον έλεγχο της χερσονήσου Κινμπουρν.
– ΗΠΑ και Ουκρανία εφαρμόζουν συμφωνία οικονομικής συνεργασίας/ορυκτών
– Η Ουκρανία θα ανακατασκευαστεί πλήρως και θα αποζημιωθεί οικονομικά, μεταξύ άλλων μέσω ρωσικών κρατικών περιουσιακών στοιχείων που θα παραμείνουν δεσμευμένα έως ότου η Ρωσία αποζημιώσει την Ουκρανία για τις ζημίες που της προκάλεσε
– Οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από τις ΗΠΑ στη Ρωσία από το 2014 ενδέχεται να χαλαρώσουν σταδιακά μετά την επίτευξη βιώσιμης ειρήνης και να επαναληφθούν σε περίπτωση παραβίασης της ειρηνευτικής συμφωνίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου