Breaking


Παρασκευή 9 Αυγούστου 2024

Διπλωματικό παρασκήνιο στην Μέση Ανατολή: Οι πιέσεις σε Ιράν και Ισραήλ, το σχέδιο κατάπαυσης πυρός και ο αστάθμητος παράγοντας της Χεζμπολάχ

Έυη Απολλωνάτου

Για γενικευμένο πόλεμο στην Μέση Ανατολή ετοιμάζονται όλοι οι μεγάλοι παίκτες της περιοχής. Ταυτόχρονα, όμως, δίνεται και η επιλογή της διπλωματικής λύσης σε Ιράν και Χεζμπολάχ μέσω ενός σχεδίου κατάπαυσης πυρός με τις υπογραφές των ΗΠΑ, της Αιγύπτου και του Κατάρ προκειμένου να αποφευχθεί στο παρά πέντε η σύρραξη.

Επιμέλεια: Εύη Απολλωνάτου

Ο διπλωματικός αγώνας δρόμου που έχει ξεκινήσει από την περασμένη εβδομάδα αμέσως μετά την δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια έφερε μία νέα πρόταση για να ξεκινήσει ο διάλογος για κατάπαυση πυρός στην Γάζα.

Η συμφωνία-πλαίσιο, που αποτελεί την βάση την συζήτησης, στηρίζεται στις αρχές που είχε προηγουμένως περιγράψει ο Αμερικανός πρόεδρος, Τζο Μπάιντεν στις 31 Μαΐου και έχει εγκριθεί από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, η οποία ξεκινάει με πλήρη κατάπαυση του πυρός και την απελευθέρωση ενός αριθμού ομήρων.

Σύμφωνα με «διαρροές» για την συμφωνία, που επικαλείται το δίκτυο BBC, στόχος της είναι να πείσει το Ιράν να μην απαντήσει στρατιωτικά για την δολοφονία του Χανίγια στην Τεχεράνη. Σε αντάλλαγμα το Ισραήλ θα σταματήσει τον πόλεμο στην Γάζα και θα αποσύρει τα στρατεύματα του από τον στρατηγικής σημασίας διάδρομο της Φιλαδέλφειας.

Πρόκειται για έναν διάδρομο πλάτους μόλις 100 μέτρων που βρίσκεται στα σύνορα της Γάζας με την Αίγυπτο.
Ένας Παλαιστίνιος αξιωματούχος που γνωρίζει τις διαπραγματεύσεις για την κατάπαυση του πυρός είπε στο BBC ότι «οι αιγυπτιακές μυστικές υπηρεσίες έχουν ήδη στείλει μια ομάδα στη Ντόχα και υπάρχουν συναντήσεις για τη διαμόρφωση ενός σχεδίου δράσης που θα βασίζεται στο να γλιτώσει η περιοχή από μια πιθανή ιρανική αντίδραση… με αντάλλαγμα την κατάπαυση του πυρός».

Προβληματισμός για την στάση του Ισραήλ

Ο πρώτος αστάθμητος παράγοντας στην διπλωματική λύση του αδιεξόδου είναι το Ισραήλ. Το Τελ Αβίβ ανακοίνωσε ότι θα στείλει αντιπροσωπεία στις διαπραγματεύσεις με την Χαμάς, οι οποίες προγραμματίζεται να ξεκινήσουν στις 15 Αυγούστου.

Το ερώτημα των διεθνών ΜΜΕ είναι εάν πράγματι το Ισραήλ επιθυμεί αυτή την κατάπαυση πυρός. Η συμφωνία πλαίσιο έχει περίπου τους ίδιους όρους που είχαν προταθεί και τον περασμένο Μάιο και το Τελ Αβίβ δεν είχε συμφωνήσει. Τι έχει αλλάξει;

Για κάποια ισραηλινά ΜΜΕ πλέον η ισραηλινή κυβέρνηση έχει ισχυρό κίνητρο να δεχτεί την συμφωνία κατάπαυσης πυρός και αυτό είναι να αποφύγει έναν σκληρό πόλεμο με την Χεζμπολάχ.

Το εμπόδιο του Σινουάρ

Η Χαμάς μέχρι στιγμής δεν έχει απαντήσει εάν δέχεται να καθίσει στο τραπέζι των συνομιλιών με το Ισραήλ. Η εκλογή του Γιαχία Σινουάρ στην ηγεσία της οργάνωσης κάνει τα πράγματα δυσκολότερα.

Σύμφωνα με διπλωμάτες, ο Σινουάρ δεν είναι υπέρμαχος των διαπραγματεύσεων με την ισραηλινή κυβέρνηση, όπως ο δολοφονηθείς ηγέτης της Χαμάς, Ισμαήλ Χανίγια. Ωστόσο η οργάνωση έχει δείξει έως τώρα ότι θα ήθελε μία μόνιμη κατάπαυση πυρός και απόσυρση του ισραηλινού στρατού από την Γάζα προκειμένου να ανασυγκροτήσει τις δυνάμεις της.

Το Ιράν κάνει δεύτερες σκέψεις

Τις τελευταίες ημέρες ανώνυμες πηγές που επικαλούνται βρετανικές και αμερικανικές εφημερίδες δηλώνουν ότι το Ιράν έχει δεύτερες σκέψεις για την στρατιωτική απάντηση του κατά του Ισραήλ.

Σήμερα δημοσίευμα της εφημερίδας Guardian, η Τεχεράνη εξετάζει το ενδεχόμενο να κυνηγήσει τα άτομα που πιστεύει ότι συνεργάστηκαν με τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες για να δολοφονήσουν τον Χανίγια και να εγκαταλείψει την επιλογή των στρατιωτικών αντιποίνων που θα είχε ως αποτέλεσμα των θάνατο αμάχων.

Σε αυτό που συμφωνούν όλοι είναι ότι η δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς σε ιρανικό έδαφος έπληξε σημαντικά το γόητρο της Τεχεράνης στην ευρύτερη περιοχή και την υποχρεώνει να απαντήσει δυναμικά. Παρόλα αυτά ο νέος πρόεδρος του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν αλλά και ο ανώτατος θρησκευτικός ηγέτης της χώρας, αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, που ετοιμάζει την διαδικασία της διαδοχής του, φέρονται να μην επιθυμούν έναν πόλεμο με το Ισραήλ, τουλάχιστον σε αυτή την φάση.

Η αίσθηση των δυτικών διπλωματών είναι ότι το Ιράν μπορεί να υποχωρήσει και να μην προβεί σε στρατιωτικά αντίποινα εάν έχει μία σημαντική διπλωματική κάλυψη. Μία συμφωνία κατάπαυσης πυρός στην Γάζα προσφέρει ακριβώς αυτή την κάλυψη. Η Τεχεράνη θα μπορούσε να βγει από την δύσκολη θέση και να ισχυριστεί ότι βάζει πρώτα και πάνω από όλα την ευημερία των Παλαιστίνιων αμάχων και στηρίζει την λήξη του πολέμου στην Γάζα.

Ο αστάθμητος παράγοντας της Χεζμπολάχ

Τις τελευταίες ημέρες Ισραηλινοί αξιωματούχοι σε ανώνυμες δηλώσεις τους σε ισραηλινά ΜΜΕ αναφέρουν ότι φοβούνται πώς η Χεζμπολάχ μπορεί να προχωρήσει κανονικά με την επίθεση της κατά του Ισραήλ ανεξάρτητα από την στάση του Ιράν.

Οι «διαρροές» αναφέρουν ότι η σιιτική οργάνωση μπορεί να προχωρήσει στην μεγαλύτερη επίθεση που έχει εξαπολύσει εναντίον του Ισραήλ από το 2006, η οποία μπορεί να διαρκέσει ώρες ακόμη και κάποιες μέρες. Ήδη στην Χάιφα οι Ισραηλινοί άμαχοι συγκεντρώνουν νερό και τρόφιμα και ετοιμάζονται για το χειρότερο σενάριο.

Εδώ και μέρες αξιωματούχοι του Λιβάνου προσπαθούσαν να πείσουν την σιιτική οργάνωση να περιορίσει τα αντίποινα της κατά του Ισραήλ. Η απάντηση του ηγέτη της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα πριν από μερικές ημέρες σε τελετή μνήμης για τον Νο2 της οργάνωσης, Φουάντ Σουκρ, ο οποίος δολοφονήθηκε από το Ισραήλ, ήταν ξεκάθαρη. Διεμήνυσε σε όλες τις δυνάμεις στον Λίβανο, που είναι εναντίον της Χεζμπολάχ, ότι δεν χρειάζεται την βοήθεια τους αλλά δεν πρέπει να μαχαιρώσουν πισώπλατα την οργάνωση.

Παρόλα αυτά ο διευθυντής για θέματα Καταπολέμησης Τρομοκρατίας και Πληροφοριών του Ινστιτούτου Ουάσινγκτον, Μάθιου Λέβιτ υποστήριξε ότι υπάρχει ελπίδα ακόμη και για αποκλιμάκωση στο μέτωπο Ισραήλ – Χεζμπολάχ.

«Και όμως υπάρχει ελπίδα για αποκλιμάκωση. Οι παράγοντες που εμπόδισαν τη Χεζμπολάχ να ανοίξει ένα πλήρες δεύτερο μέτωπο για το Ισραήλ από τον Οκτώβριο εξακολουθούν να ισχύουν. Ο Λίβανος συνεχίζει να υποφέρει από μια καταστροφική οικονομική (και πολιτική) κρίση και οι περισσότεροι πολίτες του δεν θέλουν η Χεζμπολάχ να παρασύρει τη χώρα σε έναν πόλεμο που πιθανότατα θα ήταν τρομερά καταστροφικός», ανέφερε σε άρθρο του ο Μάθιου Λέβιτ.

Και συνέχισε: «Και ενώ το Ιράν είναι ευτυχές να πολεμήσει μέχρι και με τον τελευταίο αραβικό πληρεξούσιο αντιπρόσωπο του, οι ηγέτες του δεν θέλουν ο πόλεμος να περάσει τα δικά τους σύνορα».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου